Boşanma Davası Detaylı Soru Cevap

1. Boşanma sebepleri nelerdir?

4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’na göre boşanma sebebi olarak; zina, hayata kast, pek kötü veya onur kırıcı davranış, suç işleme ve haysiyetsiz yaşam sürme, terk, akıl hastalığı, evlilik birliğinin temelinden sarsılması sayılmaktadır. Çekişmeli boşanma davasını açacak olan taraf, davasını yalnızca kanunda sayılan bu sebeplerden birine dayandırarak boşanma davası açabilir.

2. Kaç tür boşanma davası vardır?

Kanuni anlamda 2 tür boşanma davası vardır: çekişmeli boşanma davası ve anlaşmalı boşanma davası. Bunun yanı sıra eğer hâkim, tarafların bir araya gelme ve barışma ihtimalini görürse taraflar hakkında ayrılık kararı verebilir. Bu durumda tarafların barışma ihtimali beklenecektir. Hâkimin ayrılık kararı verilebilmesi için taraflar arasında boşanma sebeplerinin varlığı ile eşlerin barışma ihtimallerinin bulunması gerekir.

3. Boşanma davası hangi mahkeme de açılır?

Boşanma davası için yetkili mahkeme “Aile Mahkemesi” dir.

Ancak dava açılacak yerleşim yerinde aile mahkemesi bulunmuyor ise aile mahkemesi sıfatı ile duruşmaları asliye hukuk mahkemesi yürütecektir.

4. Boşanma davasında yetkili mahkeme neresidir?

Yetkili mahkeme boşanma davasının türüne göre değişir. Eğer taraflar arasında açılacak boşanma davası çekişmeli boşanma davası ise davaya yetkili mahkeme kanun ile belirlenmiştir.

• TMK Madde 168- Boşanma veya ayrılık davalarında yetkili mahkeme, eşlerden birinin yerleşim yeri veya davadan önce son defa altı aydan beri birlikte oturdukları yer

Denilmek suretiyle belirlenmiştir. Kanun tarafından belirlenen bu yetkiler seçimlik yetki olup davayı açacak taraf kanunla belirlenen yetkili mahkemelerden seçeceği bir mahkemede bu davayı açabilir.

Diğer yandan taraflar anlaşmalı olarak boşanma davası açacak iseler istedikleri ilin aile mahkemesinde bu davayı açabilirler. Yetkili mahkemenin belirlenmesi anlamında kanunen bir sınırlama yoktur. Anlaşmalı boşanmada önemli olan tek husus boşanma protokolüdür. Mahkeme tarafların hazırlayıp imzaladıkları boşanma protokolünü duruşmada onaylayarak tarafların boşanmasına karar verir.

5. Çekişmeli boşanma davası ile anlaşmalı boşanma davası arasındaki fark nedir?

Çekişmeli boşanmada taraflar arasında uyuşmazlık konuları mevcuttur. Örneğin; boşanmaya kimin sebep olduğu, bir tarafın boşanmayı istemesi ancak diğer tarafın istememesi, boşanmayla birlikte diğer tarafın talep ettiği nafaka, velayet, maddi/ manevi tazminat gibi. Ancak taraflar tüm bu durumları uzlaşma ile çözmesi halinde anlaşmalı boşanma davası açabileceklerdir. Örneğin; velayetin kimde kalacağı, iştirak nafakası miktarı, müşterek çocuk ile kişisel görüşme günleri ve saatleri, mal paylaşımı gibi.

6. Boşanma davasında mahkeme masrafları ne kadardır?

Davayı açan taraf, davasını açarken mahkeme veznesine peşin olarak harçları yatırmalıdır. Dosyaya başvurma harcı, peşin harç ile birlikte dosya içerisinde yapılacak yazışmalar ve tebligatlar giderleri için gider avansı da yatırılması gerekmektedir. Boşanma davaları için gerekli harçlar 02.07.1964 tarihli 492 sayılı Harçlar Kanunu ile belirlenmiş olup her yıl harç miktarlı güncellenerek yayınlanmaktadır.

7. Boşanma davaları ne kadar sürmektedir?

Anlaşmalı boşanma davası tek celsede sona erer; ancak gerekçeli kararın yazılması, dosyanın kesinleşme süresinin beklenilmesi ortalama olarak 1 ay ile 4 ay arasında sürmektedir.

Çekişmeli boşanma davası ise davanın niteliğine göre değişmektedir. Usulüne uygun tebligatların yapılması, dilekçeler aşamasının bitmesi, mahkemenin duruşma yoğunluğuna göre duruşma tarihinin verilmesi, dinlenecek tanıkların sayısı, tanıkların bulundukları yer, davete icabet edip etmemeleri, diğer kurum ve kuruluşlardan gelecek yazıların beklenilmesi, tarafların dayandıkları delillerin toplanılması gibi işlemler çekişmeli boşanma davasının süresini belirler. Ortalama olarak bir çekişmeli boşanma davası  ile 2 yıl ile 3,5 yıl sürmekte olup bu süreye istinaf ve temyiz süreleri dahil değildir.

8. Boşanma davasında duruşmalara katılmak zorunlu mudur?

Taraf olarak davacı sıfatına sahip olduğunuz bir davayı eğer avukat ile birlikte yürütmüyor iseniz her duruşmaya katılmak zorundasınız. Aksi halde dosyanız işlemden kaldırılacaktır. Eğer davanızı bir avukat ile takip ediyor iseniz duruşmalara katılmak zorunda değilsiniz.

9. Anlaşmalı boşanma davası nasıl açılır?

Anlaşmalı boşanma davası esası itibari ile bir protokoldür. Taraflar ortak hazırladıkları ve her hususunda uzlaşı sağladıkları protokolü mahkemeye sunarlar, aile mahkemesi hakimi söz konusu protokolü onaylayarak hüküm hali almasını sağlar. Protokolün onaylanması ve kararın kesinleşmesi ile söz konusu protokol maddeleri icra edilebilir hal gelmektedir.

Burada belirtmek isteriz ki bu protokolün yazılması hususunda taraflar bir avukata ihtiyaç olmayacağını düşünebilirler. Ancak ileride bir hak kaybına uğramamak için protokolün bir avukatın yardımıyla hazırlanması doğru olacaktır. Özellikle velayet, mal paylaşımı gibi uzmanlık gerektiren konularda bir hak kaybının yaşanmaması için tarafların bir avukattan danışmanlık hizmeti almaları daha sağlıklı olacaktır.

Anlaşmalı boşanma davasının tek bir şartı vardır. Çiftlerin resmi nikah tarihinin üzerinden en az 1 yıl geçmiş olması gerekmektedir. Boşanma protokolünde taraflar boşanma, nafaka, velayet, mal paylaşımı ile ilgili konularda ortak uzlaşı sağlaması gerekmektedir.