Tüketici Hukuku
Türk hukukunda 6502 Sayılı Tüketicinin Koruması Hakkında Kanunun standartlarını belirlediği ilkeler çerçevesinde bir çok uyuşmazlık konusu Tüketici Hukukuna girmektedir.
23 Şubat 1995 tarihinde TBMM'de kabul edilen 4077 sayılı "Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun" ekonominin gereklerine ve kamu yararına uygun olarak tüketicinin sağlık ve güvenliği ile ilgili, ekonomik çıkarlarını koruyucu, zararlarını tazmin edici, aydınlatıcı ve eğitici önlemler almaya çevresel tehlikelerden korumaya yönelik girişimleri düzenliyor. Yasanın tüketicilere sağladığı bazı haklar şöyle:
AYIPLI MAL
- Aldığınız mal hatalı çıktığı zaman 15 gün içinde değiştirilmesini, paranın geri verilmesini, ücretsiz tamir edilmesini, ayıbın neden olduğu değer kaybının malın bedelinden indirilmesini isteyebilirsiniz.
- Eğer ayıp, gizli ve tüketici de bunu sonradan fark ediyorsa, o zaman 15 gün sınırı, 2 yıla çıkıyor.
- Ancak, üzerinde " Özürlü" yazısı bulunan ve ayıplı olduğu bilinerek satın alınan mallar için bu durum geçerli olmuyor.
ETİKET
- Tüketicilere sunulan mal ve hizmetlerin ambalajları üzerinde ve kapıya asılan tarifelerde "Menşei, Cins ve Fiyat" bilgilerinin konulması şart. Bu nedenle, etiketi ve tarifesi olmayan satıcıları mutlaka uyarın ve uyarıya uymayanları da belediyelere şikayet edin.
GARANTİ BELGESİ
Sanayi malı üreten ya da ithal eden firmalar, ürünleri için en az bir yıl garanti vermek zorundalar. Bu garanti de, ürünün tüm parçalarını kapsamak zorunda.
- Bazı parçaları garanti kapsamında tutup, bazılarını garanti dışında bırakamazlar.
- Satıcılar da, üreticilerin düzenlediği bu garanti belgesini tüketicilerine vermek zorunda. Bu süre içinde cihazın onarımı ücretsiz yapılır. Üretici ya da servis, garanti kapsamındaki cihaz için herhangi bir ad altında para talep edemez.
- Yetkili servis, tamir için bırakılan cihazı en fazla 30 gün içinde onarmak zorunda. 30 gün sınırı aşıldığı taktirde, ürünü yenisiyle değiştirilmesini talep etme hakkınız var. Ayrıca, cihaz tamirdeyken geçen zaman da garanti süresine eklenmek zorunda.
- Garanti kapsamındaki bir cihaz, aynı arızayı iki kez ya da farklı arızaları dört kez peş peşe tekrarlarsa, üretici firma o ürünü ücretsiz değiştirmek zorunda.
- Bu haklarınızı kaybetmek istemiyorsanız sanayi ürünlerinin onarımını mutlaka yetkili servislere yaptırmanız gerekiyor. Yetkili servislere yaptırdığınız her işlemin mutlaka belgesini alın.
- Garanti kapsamındaki bir ürün için nakliye, montaj, servis, bakım ve arıza için hiç bir bedel ödememeniz gerekiyor.
TAKSİTLİ SATIŞLAR
- Taksitle aldığınız bir ürün için borçlandığınız toplam miktarı veya birden fazla taksiti önceden ödeyebilirsiniz. Bu durumda satıcı ödenen miktara göre gerekli faiz indirimini yapmakla yükümlüdür.
- Satıcı, taksit şartlarını içeren sözleşmenin bir kopyasını size vermek zorunda. İmzalayacağınız sözleşmede de, mal ve hizmetlerin peşin fiyatı, vadeye göre faiziyle birlikte ödenecek toplam satış fiyatı, ön ödeme tutarı, ödeme planı, faiz miktarı ve faizin hesaplandığı yıllık oran, gecikme faiz oranları yer almalı.
- Ayrıca, sözleşmede bildirilen mal ve hizmetin toplam satış fiyatı hiçbir şekilde arttırılamaz.
KAPIDAN PAZARLAMALAR
- Kapıdan kapıya pazarlama yapan kuruluşlardan satın alacağınız ürünleri "7 gün DENEME VE KIYASLAMA" hakkına sahipsiniz. Bu süre içinde şayet ürünü satın almaktan vaz geçerseniz, NOTER aracılığıyla satıcıya bir İHTARNAME göndermeniz gerekiyor. Bunu yaptığınız taktirde, satıcı sizden almış olduğu peşinatı ve imzalattığı senetleri iade etmek zorunda.
- 7 gün içerisinde firmaya ihtarname çekmediğiniz taktirde ürünü "KABUL" etmiş sayılıyorsunuz.
- Bu hakkınızı kaybetmek istemiyorsanız, satıcının size imzalatmış olduğu sözleşmenin üzerindeki "TARİHE" dikkat edin. Çünkü, bu haktan sizi yararlandırmak istemeyen art niyetli satıcılar, sözleşmenin tarihini linkle bir ay öncesini yazıyor. Dikkat edin...
TÜKETİCİ KREDİLERİ
- Banka ya da finans kuruluşlarından kullandığınız tüketici kredisi için mutlaka sözleşmenin bir kopyasını alın. Bu sözleşmede yer alan şartlar, sizin aleyhinize hiç bir şekilde değiştirilemez. Yani, ekonomik kriz yaşandı diye faiz oranı daha sonra artırılamaz.
- Borcunuzun tamamını ya da bir kısmını önceden ödemek isterseniz, banka gerekli faiz ve komisyon indirimi yapmak zorunda.
KAMPANYALI SATIŞ
- Kampanyada aldığınız ürünü satıcı zamanında teslim etmek zorunda. Ayrıca, ek para talebinde bulunamadığı gibi taahhüt ettiği malın dışında da başka bir ürünü veremiyor.